William Saroyan’ın Günlüğünden kesitler:

William Saroyan, ailesinin/akrabalarının Kaliforniya-Fresno’daki evinde zeytin ağaçlarıyla karşılaşır. O anlara dair izlenimlerini paylaşıyoruz:

Fresno, 1968

10 Kasım

(…)

Archie Minasyan ve ailesiyle buluşmak üzere Dinuba’ya, La­ura’yla Albert Mikaelyan’ın evine gidecektim. Kırk dört millik, ol­dukça uzun bir yolculuk olduğu için manzaralı yoldan gitmeye ka­rar verdim. Shields Caddesi’nde altmış beş hektarlık bir alanı kap­layan üzüm bağları vardı. Nar fidanlarını dikmezden önceki yıl mis­ket üzümlerinin budanmasına yardım etmiştim. Bağın içindeki ev artık yoktu, asmaların yerine dizi dizi pamuk ekilmişti. Bence yan­lıştı bu. Binlerce yıllık insanlık tecrübesi, pamuğun hiçbir zaman üzümün taşıdığı anlamı taşımadığını gösteriyor. Bundan kırk beş yıl önce Shields Caddesi’nin iki yanında bir mil boyunca zeytin ve incir ağaçları dikiliydi; oysa şimdi tek bir zeytin ağacı kalmış.

Ağacın önünde durdum; simsiyah, iri zeytinlerle yüklüydü dal­ları. Şehir dışına çıkarken hep yanıma aldığım bahçe makasıyla, eve götürmek için altı dal kestim, eski misket bağının anısına.

(…)

19 Kasım

(…)

Ön tarafta iki zeytin ağacı var, iki evin önünde birer tane. Bu yıl yirmi kilo kadar zeytin verdiler. Onları terbiye etsin diye kuzen­ lerimden birine götürdüm. Şimdi, bir aydan beri her sabah sekiz on tane zeytin yiyorum. Bugüne kadar kırk elli tanesini yediğim hurmalarından ağaçta olgunlaşmasını beklediğim on on iki ta­ne daha var.

Kocaman güzel elmalar veren ağacın narin gövdesine bir has­ talık musallat oldu. Böylesine kusursuz, pembe, gevrek, sulu elma­ lar nasıl olur da bu denli sağlıksız bir ağaçta yetişebilir? Her ne hal ise, elmalar büyüdü ve dallarda olgunlaştı. Bu elmaları gören hay­ rete düşüyordu, çünkü Kaliforniya’nın aşırı sıcak yazlarıyla ünlü bu bölgesinde elma yetiştiği görülmemiştir.

(…)

William Saroyan
Paris-Fresno Güncesi 1967-1968
Ölüm Dirim ve Aya Kaçış